Verem hastalığı, verem mikrobunun solunum yolu ile alınmasıyla oluşan bulaşıcı bir hastalıktır. En sık akciğerler olmak üzere tüm organları tutabilir (Lenf bezleri, kemik, böbrek, beyin vb.).
Verem dünyada ve ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir! Dünyada her yıl yaklaşık >10 milyon yeni verem hastası ortaya çıkmakta, yaklaşık 1,3 milyon insan da veremden ölmektedir. Dünya nüfusunun dörtte biri (yaklaşık 2 milyar insan) verem basili ile enfektedir (yani vücuduna verem mikrobu yerleşmiştir). Verem basili ile enfekte olanların %5-10’unun yaşamlarının bir döneminde verem hastası olma ihtimali vardır.
•Verem mikrobu, güneş görmeyen ortamlarda havada uzun süre canlı kalabilir. Güneşten gelen ultraviyole ışınları verem mikrobunu kısa sürede öldürür.
Verem, tedavi görmemiş veya düzenli tedavi görmeyen hastaların aksırma, öksürme ve konuşmaları sırasında havaya yayılan mikropların solunum yoluyla alınması ile bulaşır. Hastalar tarafından; Konuşma ile 0-210 damlacık, Öksürme ile 0-3.500 damlacık, Hapşırma ile 4.500-1.000.000 damlacık çıkarılır. Hastaların öksürme ve hapşırma sırasında ağızlarını mendille kapatmaları gerekmektedir.
•Solunum yoluyla alınan verem mikrobu verem enfeksiyonuna yol açar. Bu bir hastalık durumu değildir. Vücutta verem basilinin sessiz durduğu ve adeta hapsedildiği bir durumdur. Enfekte olan kişilerin; -%5’i ilk 1-2 yıl içinde aktif verem hastası olur, -%5’inde 2. yıldan sonra herhangi bir zamanda vücut direncinin düştüğü durumlarda, vücutta beklemekte olan verem mikrobu çoğalarak verem hastalığına yol açar. -Yaklaşık %90’ında ise verem hastalığı gelişmez; verem mikrobu vücutta sessiz olarak kalır.
Verem Hastalığının Belirtileri Nelerdir? •2-3 haftadan uzun süren öksürük •Ateş •Gece terlemesi •İştahsızlık , kilo kaybı •Yorgunluk, halsizlik •Balgam çıkarma •Kan tükürme •Nefes darlığı •Göğüs ve sırt ağrısı
İki-üç hafta veya daha uzun süreli öksürük şikayeti olan herkes en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır!
Verem Hastalığı Tedavi Edilebilir mi? Bugün var olan ilaçlarla verem hastalarının hemen hemen hepsi başarı ile tedavi edilebilmektedir. Ülkemizde verem ilaçları Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz olarak verilmektedir. En az dört farklı ilaçla en az 6 ay süre ile tedavi verilmektedir. Hastalığın durumuna göre ilaç sayısı ve tedavi süresi artabilir. İlaçların düzenli kullanılması esastır. İlaçların bir gün bile aksatılmaması gereklidir. •Doğrudan Gözetimli Tedavi (DGT) tüberküloz hastalarının her doz ilacının her gün bir sağlık çalışanı veya eğitilmiş bir gönüllü tarafından hastaya verilmesi ve bu durumun kaydedilmesidir.
Verem hastaları ilaçlarını düzenli olarak ve yeterli süre (6-9 ay) kullanmazlarsa verem mikropları ilaçlara direnç kazanabilir. Dirençli verem hastalarının tedavisi daha uzun sürmekte (18-24 ay), daha fazla ilaç kullanılmakta ve bazen hasta ölmektedir.
Verem Hastalarının Yakınları Ne Yapmalıdır? ØHastanın yakınları, özellikle de aynı evde birlikte yaşayanlar mutlaka Verem Savaşı Dispanserlerine başvurarak muayene olmalıdır. ØHasta yakınlarının taramaları dispanserlerde ücretsiz olarak yapılmaktadır. ØTemaslı muayenesi sonucunda hasta olduğu tespit edilenler tedavi edilir. ØHasta olmayan fakat verem olma riski taşıyan kişilere koruyucu tedavi verilir.
Verem Hastalığından Nasıl Korunabiliriz? •En etkili yol verem hastalarının erken teşhisi ve başarılı tedavisidir. Ø •Verem aşısı (BCG) çocukları verem hastalığından korur.Ülkemizde doğumdan sonra 2. ayını dolduran bebeklere yapılmaktadır. Mikrop çıkaran hasta ile aynı evdekiler, özellikle çocuklar için koruyucu tedavi verilir. Koruyucu tedavide tek ilaç (İzoniyazid) kullanılır. Koruyucu tedavi süresi genellikle 6 aydır.
Ellerinizi sık sık sabunla yıkayın! Sigara içmeyin, yanınızda içilmesine izin vermeyin! Düzenli ve dengeli beslenin! İlaçlarınızı düzenli kullanın!